آموزش الگوهای کلاسیک در تحلیل تکنیکال

تحلیل تکنیکال یکی از مهم ترین روش بررسی بازارهای مالی است که اساس آن تحلیل نمودار تغییرات قیمت است. تحلیل تکنیکال بر اصول متعددی بنا شده است که یکی از مهم تابزارهای تحلیل بازارهای مالی دانست. رین اصول آن با عنوان «تاریخ همواره تکرار می‌شود» شناخته شده است که این عنوان تابع رفتارمعامله‌گران است.

روش های زیادی برای بررسی بازارهای مالی ایجاد شده است که یکی از اصلی ترین آن‌ها الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال است.

الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال یکی از قدیمی ترین ابزارهای تحلیل بازارهای مالی دانست.

ویژگی بارز این الگوهای توجه به اشکال هندسی تغییرات قیمت در نمودارها می‌باشد.

الگوهای مثلث، گوه، پرچم، سر و شانه، سقف و کف‌های دو قلو و سه قلو مهم ترین این الگوها هستند.

الگوهای کلاسیک چیست؟

در تحلیل تکنیکال روش‌های مختلفی برای بررسی بازارها وجود دارد. 

هدف ارائه ی روش ها، تشخیص روند قیمت و همچنین میزان رشد یا نزول آن است.

الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال از نخستین روش های ایجاد شده برای تحلیل قیمت هستند که از هندسه تغییرات قیمت برای تحلیل وضعیت استفاده می‌کنند. 

شکل‌های هندسی ایجاد شده در نمودار قیمت بر اساس رفتار معامله‌گران شکل می‌گیرد و به همین دلیل این اشکال می‌توانند تکرار شوند.

الگوهای کلاسیک مانند روش های دیگر تحلیل تکنیکال قابل استفاده در انواع بازارهای مالی می‌باشند.

معامله‌گران بازارهای مختلف می‌توانند از این الگوها برای تحلیل نمودار قیمت دارایی‌ها استفاده کنند. 

الگوهای کلاسیک در تایم فریم‌های مختلف نمودار قیمت دیده می‌شود.

 هر چه تایم فریم بزرگتر باشد اعتبار این الگوها نیز بیشتر می‌شود.

 تایم فریم‌های چهار ساعته و روزانه بهترین تایم فریم برای این الگوها هستند.

انواع الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال

الگوهای کلاسیک بر اساس تغییری که در روند قیمت ایجاد می‌کنند، به دو دسته ادامه دهنده و بازگشتی تقسیم‌بندی می‌شوند.

 الگوهای ادامه دهنده: الگوهایی هستند که خروجی آن‌ها ادامه روند قیمت قبل از مشاهده الگو است. 

برای مثال الگوی پرچم به عنوان یک الگوی ادامه دهنده است که اگر روند قیمت قبل از الگو صعودی باشد، نمودار قیمت به صعود خود ادامه می‌دهد.  

الگوهای بازگشتی: الگوهایی هستند که موجب تغییر روند قیمت می‌شوند. 

برای مثال، سقف سه قلو یک الگوی کلاسیک بازگشتی است که روند صعودی قیمت را به روند نزولی تبدیل می‌کند.

الگوهای کلاسیک مختلفی در تحلیل تکنیکال وجود دارند که بعضی از آن‌ها بسته به شرایط می‌توانند ادامه دهنده یا برگشتی باشند و برخی دیگر همواره از یک نوع به می‌باشند.

 تمامی شرایط ذکر شده برای معتبر بودن آن‌ها باید برررسی شود.

 صرفا دیدن یک شکل هندسی خاص که نشان‌دهنده یک الگوی کلاسیک هست، نمی‌تواند مبنای معامله قرار گیرد و باید حتما همه شرایط فوق برای آن محقق شده باشد. 

الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال، الگوی سر و شانه

سر و شانه یکی از اصلی ترین الگوهای کلاسیک است که شکل ظاهری آن مانند یک سر در وسط و دو شانه تقریبا هم سطح در دو سمت سر ایجاد شده است.

 الگوی سر و شانه یک الگوی بازگشتی است و می‌تواند نمودار صعودی را به نزولی تبدیل کند. 

در روند نزولی امکان تشکیل الگوی سر و شانه به صورت معکوس وجود دارد که به آن سرو شانه معکوس گفته می‌شود و موجب تغییر روند نزولی قیمت به صعودی می‌شود. الگوی سر و شانه شامل سه بخش اصلی می‌باشد.

سر قسمت میانی الگو است. در سر و شانه معمولی ارتفاع سر الگو بالاتر از ارتفاع شانه‌ها و در الگوی سر و شانه معکوس عمق سر بیشتر از عمق شانه‌ها است.

شانه دو بخش کناری سر است که تقریبا ارتفاع یکسانی دارند. خط گردن بخش مهم الگوی سرو شانه است که از اتصال دو نقطه میانی بین تشکیل شانه‌ها و سر ایجاد می‌شود.

برای اینکه یک الگوی سر و شانه دارای اعتبار باشد ابتدا باید قبل از ایجاد الگو، یک روند صعودی یا نزولی وجود داشته باشد. الگوی سر و شانه ایده‌آل الگویی است که اولا شانه‌های آن در دو طرف ارتفاع یکسانی داشته باشند و مدت زمان تشکیل شدن آن‌ها نزدیک به یکدیگر باشد ثانیا خط گردن ایجاد شده به خط راست نزدیک باشد.

در الگوی سروشانه برای تغییر روند قیمت یک اصل مهم وجود دارد و آن شکسته شدن خط گردن با حجم بالا است. پس از شکسته شدن خط گردن و پولبک احتمالی به آن، هدف قیمتی این الگو به اندازه ارتفاع سر در نظر گرفته می‌شود.در تصویر زیر الگوی سر و شانه قابل مشاهده است.

تصویر بالا نمودار بیت کوین را به نسبت قیمت تتر در سایت تریدینگ ویو در صرافی ارز دیجیتال بایننس نشان می‌دهد. همان طور که مشاهده می‌کنید، پس از یک روند صعودی قوی که با خرید بیت کوین توسط افراد فعالان شکل گرفته است، قیمت یک الگوی سر و شانه تشکیل داده و پس از شکستن خط گردن به سمت هدف الگو که به اندازه سر الگو تا خط گردن است حرکت کرده است. تصویر زیر معکوس الگوی سر و شانه را نشان می‌دهد.

تصویر بالا نمودار قیمت اتم Atom کوین اصلی پروژه کازماس را در تایم فریم روزانه نشان می‌دهد. همان طور که مشاهده می‌کنید قیمت در انتهای یک روند نزولی الگوی سر و شانه معکوس ایجاد کرده و پس از شکستن خط گردن و پولبک به آن روند صعودی خود را شروع کرده و به هدف قیمتی خود رسیده است. توجه داشته باشید که هدف قیمتی تعیین شده حداقل رشد را نشان می‌دهد و قیمت می‌تواند رشد بیشتری نیز داشته باشد.

الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال، الگوی سقف و کف سه قلو

الگوی سقف سه قلو یکی دیگر از الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال است که قادر است روند صعودی قیمت را به روند نزولی تبدیل کند. الگویی که نقطه مقابل این الگو است الگوی کف سه قلو می‌باشد که در انتهای یک روند نزولی شکل گرفته و روند نزولی قیمت را به روند صعودی تبدیل می‌کند. این الگو همانند الگوی سر و شانه می‌باشد و تفاوت آن با الگوی سرو شانه این است که ارتفاع شانه‌ها با ارتفاع سر برابر است. تمامی نکات فوق برای الگوی سر و شانه برای این الگو صدق می‌کند.

برای این که این الگو کامل گردد باید خط گردن آن با حجم مناسب شکسته شود. حد سود نیز به اندازه فاصله خط گردن از سه قله در نظر گرفته می‌شود. برای اینکه این الگو دارای اعتبار باشد باید حتما یک روند صعودی یا نزولی پیش از الگو قابل شناسایی باشد در غیر اینصورت الگو دارای اعتبار نمی‌باشد.تصویر زیر یک الگوی سه قلو را در نمودار قیمت نشا میدهد .

.

نمودار بالا مربوط به رمز ارز اتریوم در تایم فریم 2 ساعته است. همانطور که مشاهده می‌کنید، با خرید اتریوم در ابتدای مسیر، قیمت یک روند صعودی را طی کرده است و در انتهای آن یک الگوی سقف سه قلو ایجاد کرده است. قیمت پس از رسیدن به خط گردن کمی مقاومت کرده است اما فشار فروش باعث شکسته شدن خط گردن و رسیدن قیمت به نزدیک حد سود الگو شده است. تصویر زیر مربوط به یک الگوی کف سه قلو برای نمودار قیمت است.

نمودار بالا مربوط به رمز ارز بایننس در تایم فریم یک ساعته است. همان طور که مشاهده می‌کنید قیمت در طی روند نزولی که با کاهش قیمت بایننس کوین همراه بوده است به کف نمودار رسیده و در آن جا الگوی کف سه قلو تشکیل داده است. قیمت پس از شکست خط گردن به اندازه هر کف تا خط گردن بالا رفته و حد سود الگو را زده است.

الگوی سقف و کف دو قلو از الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال

مشابه الگوی سقف و کف سه قلو، الگوی سقف و کف دو قلو نیز وجود دارد که موجب تغییر روند در نمودار قیمت می‌شود. این الگو از دو قله یا دو دره هم ارتفاع تشکیل شده و در صورتی که قیمت، خط افقی گذرنده از نقطه میانی را بشکند، الگو معتبر تشخیص داده می‌شود. به نسبت دو دسته دیگر الگوها، این الگو تعداد تکرار متعددی در نمودار دارد. تصویر زیر نشان‌دهنده الگوی سقف دو قلو در انتهای روند صعودی است.

تصویر بالا مربوط به نمودار روزانه رمز ارز اتم است که قیمت پس از ظی روند صعودی، با ایجاد یک الگوی سقف دو قلو کاهش یافته و به هدف تعیین شده الگو رسیده است. می‌توان مشاهده کرد که این ریزش پس از شکستن خط میانه و پولبک به آن شروع شده است. در ادامه تصویر مربوط به نمودار روزانه رمز ارز اتریوم آورده شده است که پس از طی کردن یک روند نزولی الگوی کف دو قلو تشکیل داده و پس از شکستن خط میانه و پولبک به آن، به هدف تعیین شده برای الگو رسیده است.

الگوی پرچم از الگوهای کلاسیک

الگوی پرچم یکی از اساسی ترین الگوهای تحلیل تکنیکال است که شامل یک میله و یک پرچم می‌باشد. 

این الگو به طور کلی به عنوان یک الگوی ادامه دهنده شناخته می‌شود اما می‌تواند نقش بازگشتی نیز داشته باشد. پرچم در این الگو می‌تواند به صورت مستطیل یا مثلث به وجود آید و خروج از ضلع آن به عنوان یک تاییدیه برای الگو به حساب می‌آید. قبل از تشکیل الگوی پرچم، یک روند صعودی یا نزولی قوی وجود دارد که میله پرچم را تشکیل می‌دهد و جهت تشکیل پرجم مخالف این روند است. الگوی پرچم هم در روند صعودی و هم در روند نزولی می‌تواند ایجاد شود.

تصویر بالا نمودار رمز ارز اتریوم را نشان می‌دهد که یک پرچم نزولی در آن شکل گرفته است و پس از شکستن پرچم قیمت به اندازه میله حرکت کرده و به حد سود خود رسیده است. توجه داشته باشید که برای معتبر بودن الگوی پرچم نیاز است که طول میله پرچم حداقل دو برابر طول پرچم تشکیل شده باشد که در این نمودار رعایت شده است. تصویر زیر یک الگوی پرچم در نمودار صعودی اتریوم را نشان می‌دهد که قیمت پس از خروج از پرچم، به روند صعودی قوی خود ادامه داده است.

الگوی مثلث از الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال

الگوی مثلث یکی از معروف‌ترین و پرتکرارترین الگوهای تحلیل تکنیکال است.

 این الگو قادر است الگوی ادامه‌دهنده یا بازگشتی باشد و برای تشخیص این موضوع باید به خروج قیمت از یکی از اضلاع مثلث توجه کرد. 

مثلث‌ها را باتوجه به مدل قرارگرفتن اضلاعشان می‌توان به انواع مختلف دسته بندی کرد که قوانین مربوط به خروج از اضلاع برای همه آن‌ها یکسان است. 

هر یک از اضلاع مثلث حداقل باید دو برخورد با قیمت داشته باشند و اضلاع معمولا روند مخالف هم را طی می‌کنند. 

هدف قیمتی این الگو نیز به اندازه قاعده مثلث ایجاد شده است.

تصویر بالا نمودار قیمت بیت کوین را در تایم فریم روزانه نشان می‌دهد. قیمت پس از یک ریزش وارد الگوی پرچم شده است. پس از حرکت داخل مثلث، الگوی مثلث از ضلع بالایی شکسته شده و پس از پولبک، مسیر خود را برای رسیدن به قیمت هدف طی کرده است. در این جا الگوی مثلث به عنوان یک الگوی برگشتی عمل کرده است. در تصویر زیر الگوی مثلث ادامه‌دهنده در نمودار قیمت بیت کوین قابل مشاهده است. با توجه به ریزش ناگهانی قیمت قبل از مثلث می‌توان این الگو را به عنوان الگوی پرچم نیز در نظر گرفت.

الگوی کاپ (فنجان و دسته)

الگوی کاپ یا فنجان و دسته از الگوهای کلاسیک ادامه‌دهنده معروف در روند صعودی می‌باشد. 

در این الگو نمودار قیمت پس از طی کردن یک روند صعودی، روندی U شکل مانند یک فنجان را طی می‌کند و پس از آن با ایجاد یک دسته کوچک برای فنجان، خط بالای U را شکسته و به روند صعودی خود ادامه می‌دهد.

 این الگو در تایم فریم‌های بالاتر دارای اعتبار است.

هر چه قیمت، نمودار صاف‌تری را به صورت U طی کند اعتبار الگو بیشتر خواهد شد. 

گاهی اوقات الگوی فنجان بدون دسته شکل می‌گیرد .

در تصویر بالا نمودار قیمت اتریوم به بیت کوین را مشاهده می‌کنید که در آن قیمت پس از یک روند صعودی وارد الگوی کاپ شده و پس از شکست آن موفق به ثبت حد سود الگو به اندازه عمق کاپ شده است.

الگوی کنج یا وج در تحلیل تکنیکال

الگوی کنج، گوه یا وج یکی از معتبرترین الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال است که هم قادر است به صورت بازگشتی و هم ادامه دهنده عمل کند.

 الگوی کنج همانند الگوی مثلث است و تفاوت مهم این دو الگو در نحوه حرکت اضلاعشان است.

 در الگوی مثلث اضلاع الگو یا به صورت همگرا و در شیب‌های مخالف به سمت یکدیگر حرکت می‌کنند یا یکی از اضلاع افقی است و ضلع دیگر به سمت آن حرکت می‌کند.

 در گوه هر دو ضلع در یک جهت شیب حرکت می‌کنند و همگرا شدن آن‌ها به سبب اختلاف موجود در شیب هر کدام از اضلاع است.

اگر هر دو ضلع گوه به صورت صعودی باشند به آن الگوی «رایزینگ وج» (Rising Wedge) گفته می‌شود. 

این الگو معمولا در انتهای روند صعودی شکل می‌گیرد و به صورت بازگشتی عمل می‌کند.

 مخالف این الگو، الگوی «فالینگ وج» (Falling Wedge) است که معمولا در انتهای روند نزولی تشکیل می‌شود و به صورت بازگشتی روند قیمت را تغییر می‌دهد.

 هر دو نوع این الگوهای کلاسیک قادر هستند در روندهای مختلف ایجاد شده و به صورت ادامه‌دهنده نیز عمل کنند. 

بنابراین، باید به نقطه خروج قیمت دقت شود.

حد سود این الگو به اندازه قاعده وج است.

تصویر بالا مربوط به نمودار قیمت بیت کوین است. بیت کوین پس از طی کردن یک روند صعودی قوی، یک الگوی کنج صعودی قوی تشکیل داده است و پس از خروج از ضلع پایینی آن و پولبک، روند قیمت را عوض کرده و به حد سود الگو رسیده است. همان طور که مشاهده می‌کنید هر دو ضلع کنج در روند صعودی حرکت کرده‌اند اما شیب ضلع پایینی بیشتر از ضلع بالایی است و همین باعث نزدیک شدن این دو خط به یکدیگر شده است.

تصویر بالا مربوط به نمودار قیمت کاردانو است. این رمز ارز در طی یک روند نزولی یک الگوی کنج نزولی شکل داده است و پس از خروج از ضلع بالایی به حد سود تعیین شده برای الگو رسیده است. همانطور که مشاهده می‌کنید هر دو ضلع این الگو نزولی هستند و شیب حرکت آن‌ها با یکدیگر متفاوت است.

الگوی مستطیل یا رنج

این الگو نیز پس از یک حرکت صعودی یا نزولی به وجود می‌آید.

 مشخصه اصلی این الگو این است که قیمت تقریبا در بین دو خط افقی نوسان دارد و پس از آن از یکی از اضلاع خارج می‌شود. 

حد سود این الگو به اندازه فاصله بین این دو خط افقی است.

 در داخل الگوی مستطیل نیز می‌توان در کف‌ها با خرید و در سقف‌ها با فروش به کسب درآمد از ترید پرداخت.

تصویر بالا مربوط به نمودار قیمت کاردانو در تایم فریم روزانه است. همانطور که مشاهده می‌کنید قیمت در یک باکس مستطیلی نوسان کرده و پس از شکست این باکس از سمت بالا، به حد سود الگو به اندازه ارتفاع مستطل رسیده است.

آیا الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال همچنان کاربرد دارند؟

بسیاری از تریدرهای قدیمی بر این اساس معتقدند که بسیاری از الگوهای کلاسیک شناخته شده کاربردی در بازار ندارند زیرا بسیاری از معامله‌گران از این الگوها را می‌دانند و این موضوع موجب می‌شود که این الگوها کارایی نداشته باشند.

با این حال بررسی نمودارهای قیمتی دارایی‌های متفاوت نشان دهنده ی این است که که الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال همچنان کاربردی هستند.  در هر حال بهتر است این الگوها را با ترکیب دیگر روش‌های تحلیل تکنیکال بررسی کرده و در صورت رسیدن به نتیجه خوب در معاملات خود استفاده کنید.

بهترین الگوی کلاسیک تحلیل تکنیکال چیست؟

الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال همگی قادر هستند که در برخی از موقعیت‌ها به خوبی عمل کنند و گاهی اوقات نیز با خطا مواجه شوند. درنتیجه انتخاب از بین آن‌ها کار درستی نیست.

 با این حال الگوهای کنج، مثلث و سقف و کف‌های دو قلو و سه قلو  معمولا نتایج بهتری دارند و پیدا کردن آن‌ها در نمودارها نیز به نسبت راحت تر از سایر الگوها است.

جمع بندی:

الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال یکی از ابزارهای پرکاربرد و مفید برای تحلیل نمودار قیمت در بازارهای مالی مختلف مثل بازار ارز دیجیتال، بورس و فارکس هستند. برای استفاده از این الگوها بهتر است ابتدا یک تست آن‌ها را در نمودار دارایی‌های مورد منظر مورد بررسی قرار دهید و بر اساس خروجی آن تصمیم به معامله بگیرید. 

در این مقاله انواع الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال مثل الگوی سر و شانه، سقف و کف سه قلو و دو قلو، الگوی پرچم، مثلث و گوه آموزش داده شد.